ePUAP i PUE ZUS – pierwsze kroki e-obywatela

Od dzisiaj jestem oficjalnie zaufanym e-obywatelem. Chcąc wyrazić swoją opinię na temat przekazywania części mojej kasy do OFE postanowiłem zrobić to – dla pewności, że list nie zaginie gdzieś w makulaturze – drogą elektroniczną. W tym celu konieczne było założenie konta na Platformie Usług Elektronicznych ZUS (pue.zus.pl). Aby utworzyć tam konto trzeba posiadać podpis elektroniczny, profil zaufany ePUAP lub udać się z wizytą do ZUS w celu weryfikacji swojego konta. Podpisu nie mam, a alergia na urzędy kazała mi spoglądać sceptycznie na wizytę w oddziale. Wybrałem opcję numer dwa – założyłem konto i profil zaufany na platformie ePUAP.

Czym jest ePUAP?
Najlepiej wyjaśni to notka z samego portalu (www.epuap.gov.pl).

„Elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej (ePUAP) to system informatyczny, dzięki któremu obywatele mogą załatwiać sprawy urzędowe za pośrednictwem internetu, natomiast przedstawiciele podmiotów publicznych – bezpłatnie udostępniać swoje usług w postaci elektronicznej. Ideą przyświecającą budowie ePUAP było stworzenie jednego, łatwo dostępnego i bezpiecznego elektronicznego kanału udostępniania usług publicznych; tak powstał portal www.epuap.gov.pl.

Portal zapewnia sprawną komunikację pomiędzy:
– Obywatelami a administracją
– Przedsiębiorcami a administracją
– Instytucjami administracji publicznej”

Jak więc widać ePUAP to – w założeniu – ogólnokrajowa platforma pozwalająca załatwiać różnorodne sprawy na każdym poziomie administracji publicznej. Usługi nie są jednak dostępne wszędzie z automatu. Platforma ePUAP jest narzędziem opcjonalnym i to poszczególne urzędy decydują o tym jakie usługi udostępniają klientom.

Uznałem, że skoro muszę już gdzieś się weryfikować to niech to będzie w słusznym celu uzyskania jak największych możliwości. Zarejestrowałem się na stronie ePUAP. Rejestracja wymaga podania tylko kilku podstawowych danych w tym PESELu. Zasadniczo nie różni się specjalnie od rejestracji na dowolnej innej stronie. Takim kontem nie możemy jednak jeszcze wysyłać żadnych dokumentów. Jeżeli posiadamy kwalifikowany podpis elektroniczny możemy sobie sami autoryzować konto. Pozostałe osoby składają wniosek o założenie profilu zaufanego. Wniosek jest dostępny przez ePUAP i sprowadza się do kilku kliknięć.

Po wypełnieniu wniosku elektronicznego w celu weryfikacji swojego profilu zaufanego udałem się do pobliskiego Urzędu Wojewódzkiego. Weryfikacji możemy dokonać też w placówce ZUS, Starostwie Powiatowym, Urzędzie Skarbowym lub innej instytucji z naszego lub pobliskiego miasta, którą znajdziemy na Liście Punktów Potwierdzających dostępnej na portalu ePUAP. Opcji mamy zatem sporo, choć oczywiście im większe miasto tym więcej lokalizacji. Niestety z tego co widzę (sprawdzając kilka miast) nie zrobimy tego w Urzędach Miast i Gmin lub innych placówkach samorządowych. Możliwość taką dają jedynie instytucje władzy centralnej.

Cała procedura założenia konta i weryfikacji w placówce nie powinna zająć więcej niż 15 minut. Nie uwzględniam oczywiście czasu dojazdu czy stania w kolejkach do okienka ;) Same czynności są jednak stosunkowo proste zarówno dla obywatela jak i urzędnika. Po miłej i szybkiej weryfikacji mojej skromnej osoby profil zaufany był natychmiast gotowy do pracy.

Jak wygląda sama strona ePUAP? Po zalogowaniu trafiamy na stronę główną „Załatw sprawę przez internet” gdzie widzimy kilkanaście popularnych (?) spraw. Nieco niżej znajdziemy link do większego zestawienia spraw związanych z różnorodnymi dziedzinami życia. Prócz dłuższej listy zobaczymy też dodatkowe menu pod polem wyszukiwania (to moim zdaniem niedopatrzenie – to menu powinno być od razu po zalogowaniu). Tak szczerze – trochę się w tym gubię. Stronie troszkę brakuje czytelności. Znalezienie interesujących nas rzeczy może chwilę zająć, jeżeli oczywiście je znajdziemy (dostępność wniosków elektronicznych zależy od instytucji w których załatwiamy daną sprawę tradycyjnymi metodami). Póki co w mojej gminie załatwię tylko kilka błahych rzeczy, tak więc tutaj lekki zawód. Korzystając z wyszukiwarki możemy poszukać konkretnych zagadnień, urzędów lub dokumentów. Polecam też listę alfabetyczną spraw. Póki co nie mam niestety żadnych spraw do załatwienia, więc trudno mi powiedzieć coś więcej o samej procedurze wypełniania dokumentów.

Platforma Usług Elektronicznych ZUS

Mając już zaufany profil ePUAP przyszła kolej poskromić stronę ZUSu.
Na stronie głównej wybieramy Zarejestruj profil, akceptujemy regulamin i klikamy opcję Rejestruj profil – Zaufaj przez ePUAP. Zostaniemy przekierowani na stronę logowania do ePUAP. Dokonując autoryzacji wniosku o zaufanie konta w ZUS zostaniemy poproszeni o podanie jednorazowego kodu autoryzującego (otrzymamy go w trakcie całego procesu na adres email podany w ePUAP – całość działa podobnie jak kody jednorazowe w systemach bankowości internetowej). Tu muszę się przyznać do własnej małe skuchy, gdyż nie zanotowałem dokładnie ciągu dalszych wydarzeń. Mi gdzieś tu po drodze wyskoczył jakiś błąd mówiący o problemie z podpisaniem dokumentu przez ePUAP (chyba „Dokument podpisany przy użyciu zaufanego profilu ePUAP nie został zweryfikowany poprawnie.”). Kontynuowałem i zostałem przerzucony na strony ZUS gdzie uzupełniłem pola z danymi kontaktowymi i ustawiłem hasło do portalu ZUS. Na końcu otrzymałem login w postaci ciągu cyfr. Po zalogowaniu się loginem i hasłem ustawionym przy rejestracji w ZUS moje powiązanie z ePUAP było widoczne i poprawne (menu Ustawienia->Dane profilu->Platforma ePUAP). Próba zalogowania się poprzez mój ePUAP skutkuje wymienionym wyżej błędem, ale wniosek o OFE udało mi się bez problemów podpisać kontem ePUAP. W sumie więc nie wiem do końca o co chodzi.

Sam portal ZUS dostępny po zalogowaniu jest w miarę czytelny, przynajmniej w kwestii nawigacji. W portalu możemy zobaczyć informacje o ubezpieczeniu, pobranych składkach, środkach przekazanych do OFE, zaświadczenia lekarskie, umówić wizytę w oddziale lub wypełnić i wysłać elektronicznie jeden z kilkudziesięciu wniosków.

Podsumowanie

Platforma ePUAP to melodia przyszłości. Wciąż bowiem dostępność usług zależy od dobrej woli poszczególnych urzędów. Można tylko mieć nadzieję, że w miarę zainteresowania (sugestii/nacisków klientów urzędów) liczba dostępnych wniosków i procedur będzie stale rosła.
Platforma ZUS może być przydatnym narzędziem chociażby w celu monitorowania stanu naszego ubezpieczenia czy opłaconych przez pracodawcę składek. Składanie wniosków nawet działa ;)
W sumie polecam – nawet jeżeli w tej chwili te narzędzia wydają się mało przydatne to w przyszłości mogą być świetną alternatywą do jeżdżenia po mieście i stania w kolejkach do okienka.

PS. W miarę potrzeb i możliwości postaram się w przyszłości opisywać moje przygody w świecie elektronicznych urzędów.